Hieronder volgt een pleidooi van Jeff Halper en Awad Abdelfattah namens de One Democratic State Campaign waarin zij het programma neerleggen voor het realiseren van één democratische staat tussen de Middellandse zee en de Jordaan.

Het “Palestijns-Israëlische conflict” wordt vaak gepresenteerd als één van de meest hardnekkige in de moderne wereldgeschiedenis. Maar één van de redenen hiervoor is juist dat het ten onrechte is geanalyseerd als een conflict en dus mislukten de aangeboden “oplossingen” en “vredesprocessen” iedere keer. 

Dit is geen conflict. Er zijn geen twee partijen die vechten over een kwestie die kan worden opgelost door middel van technische onderhandelingen en compromissen. Integendeel, zionisme was – en is – een koloniaal project. Joodse kolonisten kwamen in Palestina vanuit Europa met de bedoeling om het land over te nemen waardoor het hun eigen land werd. Net als alle koloniale bewegingen kwamen ze met een verhaal waarom het land eigenlijk hen toebehoorde en ze het recht hadden om het land eenzijdig te claimen. De inheemse Palestijnse bevolking (waaronder de ultra-orthodoxe joodse Sephardi en Mizrahi ) had geen stem in het proces; ze waren geen “partij” maar gewoon een bevolking om van af te komen.

Tot de dag van vandaag blijft dit de waarheid nu het koloniale zionistische project haar taak, namelijk het transformeren van een Arabisch land in een Joods land, vrijwel heeft voltooid. De onontkoombare conclusie is apartheid: Palestijnen opsluiten in geisoleerde en verarmde enclaves verspreid over 15 procent van hun land. Kolonialisme en apartheid kunnen echter niet worden opgelost door middel van onderhandelingen en compromissen. Een volk kan niet onderhandelen over zijn fundamentele nationale-, politieke- en burgerrechten. De enige uitweg uit een koloniale situatie is een proces van dekolonisatie.

Wat houdt dat in? Het brengt een fundamentele aanpassing van de huidige werkelijkheid met zich mee. Het gaat om de terugkeer van Palestijnse vluchtelingen en hun reïntegratie in de samenleving. Het houdt de ontmanteling in van alle structuren van overheersing en controle, of ze nu politiek, economisch, ideologisch of van culturele aard zijn. Het vereist de erkenning van het recht op een gelijke stem van de gekoloniseerde bevolking in de opbouw van een post-koloniale politiek. Het vereist de vorming van een nieuw politiek systeem en een maatschappelijk middenveld dat gelijke rechten garandeert voor al haar burgers inclusief de nationale, etnische en religieuze groepen die het omvat.

Het vereist verder een billijke herverdeling van de hulpbronnen, met name land, omdat het bezetten van land centraal staat in het nederzettingskolonialisme. Ook de erkenning door de kolonisatoren van het lijden dat zij hebben aangericht, en de daaruit voortvloeiende herstelbetalingen zijn belangrijk.

Zo’n fundamentele verandering is nodig om een nieuwe, gedeelde politieke gemeenschap te vormen. En dat is de enige manier waarop het kolonialisme kan worden overstegen.

Een politiek programma

De analyse van het nederzettingskolonialisme is in academische kringen goed ontwikkeld en biedt echt nieuwe horizonten voor een rechtvaardige vrede in Palestina/Israël aan. Maar het is nog niet doorgedrongen tot het populaire en politieke discours, dat nog steeds verstrikt is in noodzakelijkerwijs vruchteloze pogingen om te onderhandelen over – of, meer precies, het beheren – van een conflict. In een poging om conflictoplossing te vervangen door het meer geschikte en rechtvaardige proces van dekolonisatie, is er de afgelopen drie jaar een door de Palestijnen geleid initiatief uit Haifa ontstaan.

De One Democratic State Campaign(ODSC), hoewel nog in de kinderschoenen, bestaat uit Palestijnen uit elke grote gemeenschap (burgers uit de gebieden die in 1948 tot de staat Israël ging behoren, de bezette Westelijke Jordaanoever en Gazastrook, de vluchtelingenkampen en de ballingen in de diaspora ), samen met hun anti-koloniale Israëlische Joodse bondgenoten. Zij heeft een oproep gedaan tot de oprichting van één democratische staat tussen de Jordaan en de Middellandse Zee, die ook getuige zal zijn van de terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen naar hun thuisland.

Voortbouwend op het werk van anderen, heeft de ODSC ook een uit 10-punten bestaand politiek programma geformuleerd dat het hele proces van dekolonisatie van de koloniale entiteit Israël “doordenkt” door middel van de vorming van een postkoloniale politieke gemeenschap. Ze zijn, in het kort:

  1. Dekolonisatie. De enige manier om een koloniale situatie op te lossen is door middel van een grondig proces van dekolonisatie dat uiteindelijk zal leiden tot een nieuwe, gedeelde politieke gemeenschap.
  2. Eén gezamelijke constitutionele democratie. Er wordt één democratische staat opgericht tussen de Middellandse Zee en de Jordaan die toebehoort aan al zijn burgers, met inbegrip van Palestijnse vluchtelingen die naar hun thuisland kunnen terugkeren. Alle burgers zullen gelijke rechten, vrijheid en veiligheid genieten. De staat is een constitutionele democratie, de bevoegdheid om wetten te maken vloeien voort uit de toestemming van de geregeerde.
  3. Recht van terugkeer, van restauratie en van reïntegratie in de samenleving. De enige democratische staat zal het terugkeerrecht van alle Palestijnse vluchtelingen die in 1948 en daarna zijn verdreven, volledig ten uitvoer brengen, of ze nu in ballingschap in het buitenland wonen of in Israël of in het bezette gebied wonen. De staat zal hen helpen bij hun terugkeer naar hun land en naar de plaatsen waar zij zijn verdreven. Het zal hen helpen hun persoonlijke leven weer op te bouwen en volledig te integreren in de samenleving, zowel in economisch als politiek opzicht. De staat zal alles doen wat in haar macht ligt om de vluchtelingen hun privé- en gemeenschappelijk eigendom terug te geven en/of te compenseren.
  4. Individuele rechten. Geen enkele staatsrecht, -instelling of -praktijk mag burgers discrimineren op basis van nationale of sociale afkomst, huidskleur, geslacht, taal, godsdienst, politieke overtuiging of seksuele geaardheid. Een gezamelijk burgerschap verleent alle inwoners van de staat het recht op vrij verkeer, het recht om overal in het land te verblijven en gelijke rechten op elk gebied.
  5. Collectieve rechten. In het kader van één democratische staat zal de Grondwet ook de collectieve rechten en de vrijheid van vereniging beschermen, nationaal, etnisch, religieus, klasse of geslacht. Grondwettelijke garanties zullen ervoor zorgen dat alle talen, de kunst en cultuur kunnen floreren en zich vrij kunnen ontwikkelen. Geen enkele groep of collectiviteit zal enige privileges hebben, noch zal een groep, partij of collectiviteit de mogelijkheid hebben om enige controle of dominantie over anderen uit te oefenen. Het Parlement zal volgens de grondwet niet de bevoegdheid hebben om discriminerende wetten uit te vaardigen.
  6. Bouw van een gedeelde civiele samenleving. De staat voedt een vitaal maatschappelijk middenveld dat bestaat uit gemeenschappelijke civiele instellingen, met name onderwijs, cultuur en economie. Naast het religieuze huwelijk zal de staat zorgen voor een burgerlijk huwelijk.
  7. Economie en Economische Rechtvaardigheid. Onze visie streeft naar gerechtigheid, en dat geldt ook voor sociale en economische rechtvaardigheid. Het economisch beleid moet de decennia van uitbuiting en discriminatie aanpakken die diepe sociaal-economische tegenstellingen hebben gekweekt tussen de bevolkingsgroepen in het land. Een staat die gerechtigheid zoekt, moet een creatief en langdurig herverdelingsbeleid ontwikkelen om ervoor te zorgen dat alle burgers gelijke kansen hebben om onderwijs, productieve werkgelegenheid, economische zekerheid en een waardige levensstandaard te bereiken.
  8. Inzet voor mensenrechten, rechtvaardigheid en vrede. De staat handhaaft het internationaal recht en streeft naar een vreedzame oplossing van conflicten door middel van onderhandelingen en collectieve veiligheid in overeenstemming met het Handvest van de Verenigde Naties.
  9. Onze rol in de regio. De ODSC zal zich aansluiten bij alle progressieve krachten in de Arabische wereld die strijden voor democratie, sociale rechtvaardigheid en egalitaire samenlevingen die vrij zijn van tirannie en buitenlandse overheersing.
  10. Internationale verantwoordelijkheid. Op mondiaal niveau beschouwt de ODSC zichzelf als onderdeel van de progressieve krachten die streven naar een alternatieve mondiale orde die rechtvaardig is, egalitair en vrij van onderdrukking, racisme, imperialisme en kolonialisme.

Er moet nog veel werk worden verzet om ons programma uit te werken, wat een participatief werk in uitvoering is. Maar onze taak op dit historische moment is duidelijk: om de politieke arena te betreden gewapend met een duidelijk en overtuigend politiek programma, organisatie en strategie, allemaal nodig als we de mondiale achterban, onze belangrijkste bondgenoten, effectief willen mobiliseren. Eén democratische staat in het historische Palestina is geen utopische visie. Het is uitvoerbaar en het is dringend nodig. Het is tijd voor een inclusieve democratische staat tussen de Jordaan en de Middellandse Zee.

Awad Abdelfattah is coördinator van de One Democratic State Campaign (ODSC). Hij is de voormalige secretaris-generaal de Balad/Tajamo partij.

Jeff Halper is het hoofd van het Israëlische Comité tegen huisafbraak (ICAHD) en één van de oprichters van de ODSC. Zijn binnenkort te publiceren boek is getiteld Dekoloniseren van Israël, Liberating Palestine: The Case for One Democratic State (Londen: Pluto, 2021). 

bron It is time for the one state solution to go mainstream | The Electronic Intifada