door Sarah Algherbawi

Ik schrijf dit artikel in de tweede week van isolatie.

Het corona virus arriveerde op 22 maart in Gaza toen het nieuws kwam dat het was geconstateerd bij twee mensen die terugkeerden uit Pakistan. Sindsdien, zijn er nog tien gevallen gemeld – allemaal tot nu toe onder mensen in quarantaine. De Gazastrook is één van de meest dichtbevolkte delen van de wereld. Het gezondheidszorgsysteem is dodelijk ondermijnd door meer dan een decennium door Israël opgelegde sancties en blokkades. Mensen-rechtenactivisten en gezondheidsdeskundigen vrezen een humanitaire ramp als de pandemie hier zou plaatsvinden.

In Gaza begonnen we al met het nemen van isolatiemaatregelen nog voordat er gevallen waren bevestigd. Al ver voordat iemand ooit van dit corona virus had gehoord, waren we in Gaza al gedwongen om te oefenen in ‘sociaal afstand houden’ In ons geval van de rest van de wereld.
Israëls blokkade van Gaza is bijna 13 jaar oud. Meer dan een half miljoen van de twee miljoen mensen in Gaza – onze bevolking is zeer jong – heeft niets anders meegemaakt dan de ontberingen en isolatie die hen is opgedrongen door een overweldigende militaire macht die naar believen bombardeert en doodt. Als zodanig zijn we hier allemaal gewend om veel tijd binnenshuis door te brengen, omdat we niet naar buitengaan uit angst voor de dodelijke gevolgen. Tijdens de laatste grote Israëlische agressie in 2014 bleef ik 51 dagen thuis terwijl de bommen en raketten die dood en verderf zaaiden over ons heen kwamen .
Op dag 42 kon ik het niet meer aan. Ik vroeg mijn vader – ik woonde toen bij mijn ouders – om met mij een wandelingetje te maken, al was het maar voor een paar minuten. Eerst weigerde hij, uit angst voor onze veiligheid, maar toen ik sterk bleef aandringen, stemde hij met tegenzin in. We liepen misschien een kwartier door onze buurt, in het oosten van Gaza-stad. Ik wilde frisse lucht, maar het was vermengd met de geur van buskruit. De lucht was niet vrij van militaire vliegtuigen. Maar toch genoot ik van elk moment.

Deze keer is de isolatie anders. Deze keer is het stil.

Welkom in Gaza
Deze keer heb ik niet het gevoel dat ik de keuze heb om mijn isolement te doorbreken. Ik ben nu moeder van twee kinderen. Mijn verantwoordelijkheid is hoe dan ook thuis te blijven. En ik kan niet anders dan het gevoel hebben dat de afsluiting die het corona virus in grote delen van de wereld noodzakelijk maakt, iedereen een beetje laat zien hoe het leven in Gaza is. Kunt u het buitenland niet bezoeken of niet met het vliegtuig reizen? Welkom in Gaza. Ik ben bijna 29 en ik heb nog nooit gevlogen. Mag u zich niet meer dan een paar kilometer van uw huis verplaatsen met het risico om bij overtreding de toorn van de autoriteiten op te wekken? Welkom in het kleine Gaza, waar de land- en zeegrenzen worden opgelegd door een leger – legers, ook Egypte is erbij betrokken – dat geen enkel probleem heeft om dodelijk geweld te gebruiken om een dergelijke beweging te voorkomen. Ik kan niet naar een ziekenhuis omdat het gezondheidssysteem overstelpt is met noodsituaties. Welkom in Gaza, 2008-09, 2012, 2014. Nu. Bent u bezorgd over de levering van medicijnen, schoon water, voedsel en de stroomvoorziening? Welkom in Gaza, waar volgens het ministerie van Volksgezondheid de helft van alle vitale medicijnen gewoon niet beschikbaar is, en waarvan de andere helft volgens de VN minder dan een maand voorraad is. Welkom in Gaza, waar het meeste leidingwater ongeschikt is voor menselijke consumptie, waar ongeveer 70 procent van de bevolking voedsel onzeker is en waar slechts af en toe elektriciteit beschikbaar is.
Als de meest geavanceerde gezondheidszorgsystemen ter wereld de pandemie al niet aankunnen, stel je dan voor hoe het is voor de rest van de wereld, waar de gezondheidszorg niet zo ontwikkeld is. Voeg daar voor Gaza dan nog eens een militaire bezetting aan toe. Welkom in Gaza.
Voor mij is er echter één groot verschil tussen de blokkering veroorzaakt door het corona virus en die van de Israëlische bezetting: het virus is onzichtbaar, maar de gevolgen van de blokkade door Israël zijn voor iedereen duidelijk te zien. Let wel, het is te zien, maar niet te voelen. Het wordt alleen door ons in Gaza gevoeld. Tot nu misschien.

Voorbereidende werkzaamheden

Palestijnse arbeiders in Dair Al Balah in het centrum van de Gazastrook sproeien desinfecterend middel als preventieve maatregel tegen de verspreiding van het corona virus (COVID-19), op 2 april 2020. Foto door Ashraf Amra

De autoriteiten hier hebben geprobeerd zich zo goed mogelijk voor te bereiden. De weinigen die Gaza van buitenaf konden binnenkomen, werden al op 15 maart in quarantaine geplaatst. Degenen die positief hebben getest, zijn geïsoleerd. De rest van ons zit achter gesloten deuren. Maar het ministerie van volksgezondheid is zich pijnlijk bewust van de tekortkomingen.
De echte angst, verteld Ashraf al-Qedra, woordvoerder van het ministerie, aan The Electronic Intifada “is het gebrek aan middelen: medicijnen, beschermende uitrusting, ademhalingsapparatuur, laboratorium-benodigdheden en sterilisatiemiddelen.”
Volgens de VN is de capaciteit van het Palestijnse gezondheidsstelsel in het algemeen “ernstig beperkt”, om de verwachte verspreiding van de pandemie het hoofd te bieden, vooral in Gaza. Het ministerie in Gaza heeft een internationale oproep gedaan voor 23 miljoen dollar aan noodhulp. De VN heeft op 26 maart de Palestijnse behoeften voorlopig berekend op 34 miljoen dollar.
Omdat de scholen gesloten zijn, heeft het ministerie schoolgebouwen in beslag genomen om te gebruiken als quarantainecentra. Volgens woordvoerder al-Qedra zitten momenteel meer dan 1.700 mensen in quarantaine, waarvan bijna 1.000 medische zorg nodig hebben. Drie procent van de bevolking van Gaza is ouder dan 65 en behoort tot de meest kwetsbaren. Maar ook bijna acht procent lijdt aan hypertensie en diabetes, zegt al-Qedra.

Misschien wel net zo problematisch als de gezondheidssector is de algemene economische situatie in Gaza. Bijna 50 procent van de bevolking van Gaza was al werkloos, terwijl meer dan 50 procent onder de officiële armoedegrens leeft. Nu hebben de vele losse arbeiders in Gaza, die amper genoeg hadden om van te leven, hun inkomen bijna van de ene op de andere dag tot nul zien dalen.
Ook voormalige werknemers van de Palestijnse Autoriteit hebben het moeilijk. In 2017 heeft de PA de salarissen van deze mensen gehalveerd. Nu kunnen ze, net als een vriend die zijn naam niet wil noemen, nauwelijks eten betalen. “Wat er van mijn salaris overblijft, is bij lange na niet voldoende om in de maandelijkse behoeften van mijn gezin te voorzien.”

Ik behoor misschien tot de gelukkigen in Gaza. Ik heb tot nu toe voedsel, non-food artikelen en steriliserende alcohol en zeep kunnen kopen. En natuurlijk is er geen garantie tegen onverschilligheid of gebrek aan bewustzijn. Hoewel ik en iedereen die ik ken in zelf isolatie zijn, zijn sommigen dat niet. Eén blik op sociale media en ik zie velen die blijven vergaderen met vrienden of familie, of zelfs thuis bruiloften organiseren – het moet wel thuis plaatsvinden want de trouwzalen zijn allemaal gesloten. Ik kijk uit mijn raam en zie jongens spelen op straat alsof ze vakantie vieren. Een dergelijke nalatigheid – soms veroorzaakt door de noodzaak om te werken, in andere gevallen misschien alleen omdat deze onzichtbare vijand niet serieus wordt genomen in een gebied waar dodelijke bedreigingen gewoon zijn en een zichtbare vorm heeft – baart mij zorgen. Ik heb het gevoel dat we nog lang in isolement moeten blijven. Al in 2012 waarschuwde de VN dat Gaza in 2020 onleefbaar zou kunnen worden. Het lijkt erop dat het jaar 2020 zijn eigen plannen heeft, niet alleen voor Gaza, maar voor de hele wereld.

Sarah Algherbawi is een freelance schrijver en vertaler uit Gaza.

bron: the electronic intifada